بسیاری از مردان درگیر مشکل خارش ریش هستند که باعث قرمزی و ناراحتی پوست صورت‌شان می شود. موهای ریش با موهای سر متفاوت هستند و موهای آندروژنیک نامیده میشوند زیرا رشدشان بیشتر توسط تستوسترون کنترل می‌شود. آن‌ها ضخیم‌تر و درشت‌تر از موهای سر هستند و ضخامت و رشدشان توسط سطح تستوسترون تعیین می‌شود. دلایل مختلفی ممکن است باعث خارش ریش صورت و خارش ته‌ریش شوند مانند تحریک ناشی از تراشیدن ریش تا منافذ پوستی مسدود شده. برای اینکه با دلیل ایجاد چنین مشکلی و نحوه رفع خارش ریش صورت آشنا شوید با ما همراه باشید.
دلیل خارش ریش چیست؟
دلایل خارش ریش بسیار متعدد هستند و هر عاملی مانند عوامل ژنتیکی یا محیطی، عدم رعایت بهداشت و عادات نامناسب تراشیدن ریش در ایجاد خارش موثر هستند. خارش ریش ممکن است خفیف یا بسیار شدید باشد. به طور کلی علت خارش ریش و سبیل هر کدام از موارد زیر می‌تواند باشد:
تیغ سوختگی
سوختگی با تیغ که متخصصان پوست آن را درماتیت تماسی می‌نامند ممکن است باعث قرمزی و سوزش شود. بنابراین علت خارش شدید ریش گاهی سوختگی ناشی از تیغ‌های برقی است که مشکلی رایج است و می‌تواند باعث اصطحکاک پوست و خارش شدید آن شود.
حساسیت نسبت به برخی از محصولات
پوست شما ممکن است نسبت به بعضی از مواد موجود در کرم‌های اصلاح حساس باشد و باعث شکسته شدن لایه محافظ بیرونی پوست شود و آن را در معرض تحریک و خارش پوستی قرار دهد. پوست‌های حساس باید از لوسیون‌‌ها و کرم‌های بدون عطر استفاده کنند تا خطر خارش ریش و ته ریش کاهش یابد.
حتما بخوانید : کلینیک کاشت ریش در تهران
جوش‌های ریش
آکنه یا جوش ریش هم یکی دیگر از دلایل اصلی خارش ریش است. لکه‌های قرمز و خارش‌دار ریش به دلایل مختلفی ایجاد میشوند:
- لکه‌ها و جوش‌ها زمانی ایجاد میشوند که سبوم تولید شده توسط پوست با سلول‌های مرده پوست روی سطح پوست مخلوط شوند.
- یک دلیل دیگر ایجاد جوش موهایی هستند که تراشیده شده‌اند و به جای بیرون آمدن از فولیکول، در زیر پوست آن گیر می‌افتند و دوباره در فولیکول خود رشد می‌کنند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، فولیکول مو قرمز و ملتهب شده و دچار خارش می‌شود. افرادی که موهای مجعد یا فر دارند بیشتر مستعد چنین مشکلی هستند.
- فولیکولیت ریش هم دلیل دیگر ایجاد جوش است که زمانی ایجاد می‌شود که فولیکول‌های موهای ریش ملتهب شده و در هنگام لمس حساس یا دردناک میشوند. در این هنگام فولیکول‌های ریش ممکن است تاول بزنند یا اگر ناشی از عفونت باکتریایی باشند چرکی میشوند. فولیکولیت معمولا نتیجه یک عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی است، هرچند ممکن است توسط موهای زیرپوستی نیز به وجود آید.
خشکی پوست ریش
گاهی اوقات خارش صورت هنگام رویش ریش به این دلیل است که پوست زیر ریش دچار خشکی شده است. زمانی که موهای صورت رشد می‌کنند رطوبت پوست را جذب کرده و از بین می‌برند و به تدریج رطوبت موهای صورت نیز تبخیر می‌شود و موها مجددا به دنبال رطوبت بیشتر می‌گردند. به این ترتیب پوست شدیدا دچار خشکی می‌شود و حتی گاهی مشکلاتی مانند شوره ریش ایجاد می‌شود. همچنین سلول‌های مرده پوست که معمولا با شستشوی روزانه صورت یا لایه برداری از بین می‌روند در مو گیر می‌کنند و کثیفی و چربی تجمع یافته می‌تواند باعث تحریک پوست شود. شوره ریش که نام دیگر آن درماتیک سبورئیک است باعث ایجاد بثورات ریش و پوسته پوسته شدن پوست ریش می‌شود که معمولا ناشی از فعالیت قارچی به نام مالاسزیا است. این قارچ روغن تولید شده توسط غدد چربی پوست را تجزیه می‌کند و باعث خشکی پوست می‌شود. برای درمان شوره ریش باید به شستشوی روزانه ریش و پاکسازی عمیق آن اهمیت کافی بدهید. در ضمن ریش خود را همیشه با استفاده از کرم‌های آبرسان بدون عطر یا محرک پوست مرطوب نگه دارید و از خشکی بیش از حد آن جلوگیری کنید.
در این بین ممکن است شما دچار ریزش ریش و سبیل نیز شوید که میبایست از نکات گفته شده استفاده کنید تا از ریزش ریش خود جلوگیری کنید.
خارش ریش در حال رشد
علاوه بر این زمانی که تصمیم به گذاشتن ریش می‌کنید به احتمال زیاد در ابتدا دچار خارش پوست زیر ریش می‌شوید. هنگامی که اصلاح می‌کنید یک لبه تیز مو روی لبه‌های فولیکول مو می‌ماند که با رشد مجدد خود لبه فولیکول را می‌خراشد و خود علت خارش ریش بعد از اصلاح است.
درمان خارش ریش
هر چند تاکنون دارویی مشخص به درمان خارش ریش اختصاص داده نشده اما خوشبختانه جلوگیری از خارش ریش صورت راه کارهایی راحت دارد که می‌تواند شما را تا حدودی تسکین دهد. البته در ادامه به درمان دارویی خارش ریش هم خواهیم پرداخت. اما در اینجا می پردازیم به اینکه چگونه از ریش خود مراقبت کنید و خارش ریش را در خانه متوقف کنید. مواردی که در زیر گفته شده به شما در از بین بردن خارش ریش و درمان خانگی خارش ریش کمک می‌کنند:
- پاکسازی ریش: به طور مرتب صورت خود را تمیزو لایه برداری کنید تا از گیر کردن هر گونه آلودگی در ریش جلوگیری کنید. از آنجایی که موهای صورت با موهای سر کاملا متفاوت هستند، شامپوی معمولی ممکن است گزینه مناسبی برای شستشوی ریش نباشد بنابراین می‌تواند روغن طبیعی ریش را از بین ببرد و آن را خشک کند. به جای شامپوی معمولی بهتر است از شامپو یا پاک کننده مخصوص ریش و پوست خودتان استفاده کنید زیرا برای موهای صورت و پوست حساس صورت مناسب‌تر است.
- استفاده از نرم کننده ریش: اگر ریش بلندی دارید از نرم کننده مخصوص ریش برای باز کردن گره موی ریش و نرم کردن آن استفاده کنید. هنگامی که ریش خود را تمیز کردید، نرم کننده بزنید و بگذارید چند دقیقه قبل از شستشو روی ریش شما بماند تا اثر بگذارد. هنگامی که می‌خواهید نرم کننده ریش مناسب ریش خود را انتخاب کنید به دنبال محصولاتی با مواد طبیعی مانند روغن آرگان یا روغن جوجوبا باشید که برای نرم کردن و همچنین تقویت فولیکول‌های ریش شما عالی هستند.
- ریش خود را خشک کنید: برای اینکه درمان خارش ریش صورت شما زودتر به نتیجه برسد بعد از شستشو حتما ریش خود را به درستی خشک کنید. ماندن آب در داخل پوست می‌تواند پوست ریش شما را خشک کند و باعث ایجاد بثورات خارش‌دار ریش شود. بعد از تمیز کردن صورت ریش خود را به آرامی با استفاده از یک حوله نرم خشک کنید تا آب اضافی آن گرفته شود.
- مرطوب کردن ریش: مرطوب کردن ریش گام مهم دیگری است که برای درمان خارش ریش صورت باید انجام دهید. بهتر است از روغن یا لوسیون ریش سبک استفاده کنید تا موهای ریش خود را نرم و پوست آن را تقویت کنید. استفاده از روغن گیاهی برای خارش ریش هم تا حدودی موثر است، روغن‌هایی مانند روغن آرگان به از بین بردن خارش و بازسازی پوست کمک می‌کنند.
- برس زدن ریش: برس زدن منظم ریش نه تنها به ریش شما شکلی تمیز و بافتی نرم می‌دهد بلکه باعث می‌شود که موهای شما در یک جهت رشد کنند. این کار از رشد موها و برگشت آن‌ها به درون فولیکول جلوگیری می‌کند و احتمال ایجاد فولیکولیت را کمتر می‌کند در نتیجه فرد دچار خارش ریش نخواهد شد. شانه‌هایی وجود دارند که مخصوص ریش هستند و شانه زدن ریش را راحت‌تر می‌کنند.
- اصلاح تکنیک اصلاح ریش: نحوه اصلاح می‌تواند باعث درمان خارش ریش شود. به این منظور سعی کنید بعد از حمام اصلاح کنید که منافذ پوست شما کاملا باز است و احتمال تحریک، قرمزی و خشکی پوست کمتر است. علاوه بر این، هر بار که اصلاح می‌کنید از یک تیغ جدید استفاده کنید. از بهداشت تیغ و وسایل اصلاح خود اطمینان داشته باشید تا دچار خارش ریش ناشی از باکتری یا قارچ نشوید.
حتما بخوانید : علت تیغ تیغی شدن ریش
داروهای درمان ریش
در مواردی که خارش ریش شدید باشد یا باعث عفونت و سایر بیماری‌های پوستی دیگر شود باید روش درمان با دارو یا پماد برای خارش ریش را دنبال کرد. برخی از داروهایی که در درمان خارش ریش استفاده میشوند شامل موارد زیر هستند:
- درمان خارش ریش پوست خشک: با استفاده از یک مرطوب‌کننده خوب درمان‌تان را شروع کنید. استفاده از پماد برای خارش ریش ممکن است باعث افزایش جوش صورت شود. کرم‌های حاوی اسید لاکتیک و اوره می‌توانند به جلوگیری از پوسته پوسته شدن پوست ریش کمک کنند اما آن‌ها نیز گاهی ممکن است پوست را تحریک کنند.
- درمان خارش ناشی از فولیکولیت: از موپیروسین (باکتروبان) برای عفونت باکتریایی، کرم ضدقارچ برای عفونت قارچی و کرم کورتیکواستروئیدی در صورت غیرعفونی بودن پوست می‌توانید استفاده کنید. کراتولیتیک‌ها، مانند بنزوئیل پراکسید موضعی ممکن است به افرادی که مستعد ابتلا به فولیکولیت هستند کمک کنند. کراتولیتیک‌های موضعی شامل رتینوئیدها، اسیدسالیسیلیک و آلفا هیدروکسی اسیدها هستند.
- درمان خارش ناشی از درماتیت سبورئیک: یک محصول ضدقارچ می‌تواند به جلوگیری از خارش ریش ناشی از درماتیک سبورئیک کمک کند و یک استروئید موضعی با دوز کم مانند هیدروکورتیزون ممکن است در طول چند روز التهاب را از بین ببرد، کلوبتازول هم برای موارد بسیار شدیدتر مناسب است.
سوالات متداول
خارش ریش مردان ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد، برای مثال خشکی پوست، فعالیت باکتریایی یا قارچی و آلودگی‌های دیگر باشد. به هر حال زمانی که شخصی دچار خارش ریش می شود، پزشک علاوه بر آسیب‌های فولیکولی، ناراحتی‌های پوست زیر ریش هم در نظر می‌گیرد تا درمان خارش ریش موفقیت آمیز باشد.
برای خارش ریش و سبیل، علاوه بر رعایت بهداشت، استفاده از آبرسان و تغییر برخی از عادت اصلاح ریش و سبیل، درمان‌های دارویی نیز باید در مواردی که خارش شدید است در نظر گرفته شوند.
