علت ریزش ریش و سبیل در مردان بسته به نوع ریزش، سن فرد، و برخی موارد دیگر، متفاوت است. بهطورکلی چرخه رشد مو شامل سه مرحله رشد (آناژن)، ریزش (کاتاژن) و استراحت (تلوژن) است. مرحله رشد مو ممکن است؛ ۲ تا ۶ سال، مرحله کاتاژن بین ۲ تا ۳ هفته؛ و مرحله استراحت بین ۳ تا ۶ ماه طولبکشد. بنابراین در طول روز ممکن است بهطور طبیعی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار موی ریش، دچار ریزش شوند. اما جای نگرانی نیست؛ چراکه بهطور متوسط ۳۰۰۰۰ فولیکول مو در صورت مردان بالغ وجود دارد. اما در برخی مواقع بهدلیل برهمخوردن چرخه رشد مو در ریش آقایان، ریزش تارهای مو بهصورت دستهای و در حجم وسیع رخمیدهد.
عوامل مختلفی مانند ژنتیک، روشهای نظافت و مراقبت از ریش، بیماریهایی نظیر آلوپسی باربا، استرس، عفونتهای قارچی و باکتریایی، تغییرات هورمونی، و رژیمغذایی فاقد مواد مغذی و مفید میتوانند در ریزش فولیکولهای ریش مؤثر باشند. افرادی که با ریزش وسیعی در ناحیه ریش خود مواجه میشوند؛ باید برای بررسی علت ریزش ریش و سبیل و انجام اقدامات لازم برای پیشگیری و درمان آن به پزشک مراجعه کنند.
علت ریزش ریش در مردان چیست؟
برخی از مهمترین دلایل ریزش ریش و سبیل در مردان عبارتند از:
چرخه طبیعی رشد مو
گاهی اوقات علت ریزش ریش و سبیل، فازهای چرخه رشد مو است. بهطورکلی، با متوقفشدن مرحله رشد موها، فاز انتقالی (کاتاژن)، بین رشد مو و مرحله استراحت رخمیدهد؛ که ممکن است؛ بین چند روز تا چند هفته طول بکشد. روزانه و بهطور طبیعی ۱۰ درصد موهای ریش و سبیل در مرحله استراحت (مرحله آخر چرخه رشد مو که تارهای مو پس از تکامل چرخه رشد، شروع به ریزش میکنند) قرار میگیرند.
روشهای آسیب زننده در نظافت ریش
برخی اوقات علت ریزش ریش و سبیل، استفاده از شانههای خشن و یا خشن شانهزدن ریش است. استفاده از شانههای نامناسب باعث میشود؛ که موهای ریش در لابهلای شانه گیر کرده و از ریشه کنده شوند. خشن شانهزدن و واردکردن فشار میتواند؛ منجربه ضعیف و شکستهشدن تارها و کندهشدن آنها شود. همچنین گرمای سشوار و اتو مو، آسیب زیادی به تارهای موی ریش وارد میکند؛ و آنها را شکننده میکند؛ و میتواند بعنوان علت ریزش ریش محسوب شود. برخی از مواد شوینده مانند شامپوی سر و بدن ممکن است؛ باعث ضعیف و خشک شدن؛ و در نهایت ریزش تارهای موی ریش شوند.
این مطلب را هم بخوانید
سفید شدن ریش – بررسی علتها+روش درمان
موی سفید و خاکستری اغلب نمادی از خرد است؛ مردان ریش سفید همواره بزرگان یک جامعه هستند؛ که جوانترها برای...
ادامه مطلبریزش ریش به دلیل کمبود مواد مغذی در رژیمغذایی
کمبود ویتامینهای B، D، E، A، C، روی، اسیدهای آمینه (مانند لوسین و لیزین) و منیزیم، اثر مخربی بر فولیکولهای مو گذاشته؛ و میتواند از دلایل ریزش ریش در مردان باشد.
ریزش ریش به علت آلوپسیا باربا
از دیگر علتهای ریزش ریش در مردان میتوان به آلوپسی باربا اشاره کرد. این بیماری نوعی از بیماریهای خودایمنی است؛ که در آن سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو در صورت، حمله میکند. این نوع ریزش ریش، به صورت دایرهای شکل در نزدیک یا روی خط فک ایجاد میشوند. البته این بیماری در موارد نادر ممکن است باعث ریزش تمام ریش فرد شود.

ریزش ریش به دلیل استرس
از علل ریزش ریش میتوان به عوامل استرسزا اشاره کرد. سطوح بالای استرس میتواند منجربه تولید بیش از اندازه هورمون کورتیزول شود؛ که مرحله رشد موهای ریش و سبیل را مختل کرده؛ و باعث ضعیفشدن فولیکولهای مو میشود. از سوی دیگر، میتواند سطح سایر هورمونهای مهم بدن مانند تستوسترون را کاهش دهد.
تغییرات هورمونی در بدن (سطح تستوسترون پایین)
سطح معینی از تستوسترون در بدن منجربه تولید و رشد موهای ریش و سبیل میشود. کاهش این هورمون ممکن است؛ علت ریزش ریش مردان باشد.
ریزش ریش به دلیل آلوپسی آندروژنتیک
درصد بالایی از علت ریزش ریش آقایان ناشی از مسائل ژنتیکی است. برخی افراد بهلحاظ ژنتیکی دارای تارهای نازک و لکههای طاسی در ریش خود هستند. فولیکولهای مو نسبت به دی هیدروتستوسترون یا هورمون ریزش مو (DHT)، حساسیت زیادی از خود نشان میدهند. این هورمون با کاهش مداوم اندازه فولیکولهای مو، منجربه ریزش تارهای مو میشود. این نوع ریزش با افزایش سن آشکارتر میشوند.
عفونت قارچی کرم حلقوی یا درمافیتوز
در برخی موارد، علت ریزش ریش، نوعی عفونت قارچی است. عامل ایجاد این عفونت پوستی شایع، نوعی از قارچهای درماتوفیت به نام قارچهای تریکوفیتون هستند. نامگذاری این عارضه بهدلیل بثورات (برآمدگیهای قرمز رنگ و خارشدار در پوست) حلقهای شکل برجسته روی پوست است. این قارچها ممکن است هر قسمت از بدن را تحت تأثیر قرار دهند؛ که در قسمت ریش و سبیل با نام تینه آ باربا شناخته میشود. البته این عفونت در ریش چندان رایج نیست. این قارچ ممکن است بهدلیل عدم رعایت بهداشت فردی (روبالشتیها و وسایل اصلاح غیربهداشتی) ایجاد شده و از طریق حوله، برس، لباس، حیوانات (مانند سگ و گربه) یا محلهای مرطوب (مانند رختکن یا دوشهای عمومی) به پوست ریش منتقل میشود.
ریزش ریش به علت شیمی درمانی
داروهای شیمی درمانی میتوانند؛ منجربه ریزش مو در هر قسمتی از بدن مانند سر، ابروها، ریش و مژهها شوند. البته این ریزشها به دوز داروهای شیمی درمانی و واکنش بدن بیمار نسبت به داروها بستگی دارد. در برخی افراد بصورت خفیف و در برخی دیگر، بهطور کامل منجربه ریزش تمام تارهای موی ریش و سیبیل خواهد شد.
علائم ریزش ریش و سبیل
علائم ریزش ریش بسته به نوع ریزش متفاوت است. در ذیل به برخی از نشانههای ریزش ریش و سبیل اشاره میشود:
1- یکی از نشانههای ریزش ریش، تولید بیش از اندازه ماده مومی شکل به نام سبوم توسط غدد چربی پوست است. هرچه غدد چربی پوست، سبوم بیشتری تولید کنند؛ منافذ پوست سریعتر مسدود شده؛ و راه ورود اکسیژن و مواد مغذی به فولیکولهای مو بسته میشود. درنتیجه منجر به از دستدادن تارهای مو از جمله موهای ریش میشوند. (نشانه تولید بیش از حد سبوم، چرب شدن پوست ناحیه ریش است).
2- شوره سر یکی دیگر از علائم ریزش ریش و سبیل است. برای فهمیدن ابتلا به شوره ریش بهتر است؛ از یک سطح تیره رنگ و یک شانه ظریف استفاده کرد.
3- از نشانههای ریزش ریش و سبیل بهدلیل بیماری آلوپسی باربا میتوان به علائمی مانند وجود لکههای طاسی دایرهای شکل به اندازه سکه، گزگز در نواحی آسیب دیده، درد، قرمزی، سوزش، التهاب و خارش اشاره کرد.
4- لکههای طاسی پوسته پوسته شده روی ریش، خارش، قرمزی، بثورات حلقهای و ریزش در ناحیه ریش از علائم ریزش ریش به دلیل تینه آ باربا (عفونت قارچی) در نظر گرفته میشوند.
درمان ریزش ریش
برای درمان ریزش ریش ابتدا باید به تشخیص دلیل اصلی ریزش موهای صورت پرداخت. بسته به نوع ریزش، روشهای درمانی مختلفی به کار گرفته میشوند. انتخاب روشهای درمانی به شدت ریزشها، وسعت ناحیه آسیب دیده، مدت زمان بیماری و سن بیمار بستگی دارد. این روشها عبارتند از:
1- استفاده از داروهای موضعی تجویز شده توسط پزشک؛ مانند فیناستراید، ماینوکسیدیل برای ریش، دیفنسیپرون (برای رشد مجدد مو به ویژه برای مبتلایان به آلوپسی باربا)، آنترالین (داروی مورد استفاده برای بیماری پسوریازیس که برای آلوپسی باربا نیز قابل استفاده است).
2- انجام روش مزوتراپی
3- انجام روش پیآرپی PRP (روش پلاسمای غنی از پلاکت استخراج شده از خون بیمار که برای برخی آلوپسیها مانند طاسی مؤثر است).
4- انجام روشهای ایمونوتراپی (منجر به تحریک پوست برای رشد مجدد مو در ناحیه آسیب دیده و منحرفکردن سیستم ایمنی بدن برای جلوگیری از ریزش فولیکولهای ریش)
5- کورتیکواستروئید (تزریق استروئیدها یا استفاده از کرمهای استروئیدی موضعی برای رشد مجدد ریشها)
6- استفاده از کلسیپوترین (مشتقی از ویتامین D برای تحریک رشد مو برای بیماران مبتلا به آلوپسی باربا)
7- درمانهای خانگی مانند ژل سیر (برای استفاده از این قبیل درمانهای خانگی باید با پزشک متخصص مشورت شود).
8- مکملهای روی، بیوتین و سایر مکملهای تجویزشده توسط پزشک.
9- لیزر درمانی سطح پایین (LLLT) یا درمان با نور قرمز (برای کمک به رشد مجدد فولیکولها).
10- استفاده از محصولات تقویت کننده ریش شامل کرمها، لوسیونها و پمادها.
11- روشهای مختلف کاشت ریش و سبیل طبیعی
جلوگیری از ریزش ریش

بسته به نوع ریزش موی صورت مردان، برخی اوقات میتوان با رعایت بعضی نکات، از بروز این عارضه جلوگیری کرد یا میزان آن را کاهش داد. از راههای جلوگیری از ریزش ریش میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
1- رعایت بهداشت فردی.
2- خودداری از روشهای نظافتی آسیبزننده.
3- درمان اختلالات هورمون تستوسترون.
4- انجام مراقبتهای روزانه جهت جلوگیری از ریزش ریش و سبیل (مانند تمیز نگهداشتن ریش برای دفع باکتریها و قارچها، مرطوب نگهداشتن ریش و پوست آن برای جلوگیری از شکنندگی مو).
5- استفاده از محصولات باکیفیت مانند شامپوها و روغن ریش (خودداری از استفاده محصولات شیمیایی نامناسب).
6- رژیمغذایی مغذی و متعادل.
7- نوشیدن آب فراوان بهمنظور هیدراته نگهداشتن بدن.
8- شانه و برسزدن ریش صرفاً در موارد ضروری.
9- کاهش استرس
10- ماساژ پوست ناحیه ریش با چرخاندن نوک انگشتان برای بهبود گردش خون.
سوالات متداول ریزش ریش
آیا استرس باعث ریزش ریش میشود؟
از دلایل روانی مانند استرس باعث ریزش ریش میشود. زمانی که سطح استرس در بدن افزایش مییابد؛ کورتیزول (هورمون استرس) بیشتری در بدن ترشح میشود؛ و همین هورمون باعث میشود؛ که میزان تستوسترون در بدن کمتر شود. میزان تستوسترون کمتر در بدن هم، باعث افزایش احتمال ریزش ریش میشود. به همین دلیل است؛ که برای داشتن موهای سالم و جلوگیری از ریزش ریش باید از استرس خود بکاهیم.
آیا ماینوکسیدیل باعث ریزش ریش میشود؟
خیر، ماینوکسیدیل یک داروی موثر برای رشد ریش است؛ که بسیاری از افراد از آن استفاده میکنند. اما درصورتیکه درمان با ماینوکسیدیل ادامه نیابد؛ و مصرف آن قطع شود؛ ممکن است باعث ریزش موهایی شود؛ که در طول دوره درمان با ماینوکسیدیل رشد کردهاند. بنابراین ریزش ریش بعد از قطع ماینوکسیدیل کاملا طبیعی است؛ و بهتر است درمان با آن تحت نظر پزشک صورت گیرد. برای اطلاعات بیشتر مطلب ماینوکسیدیل برای ریش را بخوانید.